آشنایی با یائسگی: علائم، علل و گزینه های درمانی

 

یائسگی یک فرآیند بیولوژیکی طبیعی است که نشان دهنده پایان سالهای باروری زنان است. معمولاً در سنین 45 تا 55 سالگی رخ می دهد، اما می تواند زودتر یا دیرتر رخ دهد. یائسگی با کاهش تولید استروژن مشخص می شود که می تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم و نگرانیهای سلامتی شود. در این مقاله، یائسگی، از جمله علائم، علل و گزینه های درمانی را به طور مفصل بررسی خواهیم کرد.

 

درک یائسگی:

یائسگی به عنوان عدم قاعدگی برای 12 ماه متوالی تعریف می شود. در طول یائسگی، تخمدان ها تولید تخمک را متوقف می کنند و سطح استروژن کاهش می یابد. یائسگی را می توان به سه مرحله تقسیم کرد:

1. پیش یائسگی:

این مرحله چندین سال قبل از یائسگی اتفاق می افتد و با دوره های نامنظم و علائمی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه و تغییرات خلقی مشخص می شود.

2. یائسگی:

این مرحله زمانی اتفاق می افتد که زن برای 12 ماه متوالی پریود نشده باشد.

3. پس از یائسگی:

این مرحله پس از یائسگی شروع می شود و تا پایان عمر زن ادامه می یابد. در دوران پس از یائسگی، علائم ممکن است ادامه یابد و نگرانی‌های سلامتی ایجاد شود.

 

علائم یائسگی:

یائسگی می تواند طیفی از علائم را ایجاد کند که می تواند از نظر شدت و مدت متفاوت باشد. برخی از شایع ترین علائم یائسگی عبارت هستند از:

1. گرگرفتگی:

گرگرفتگی احساس گرمای ناگهانی است که می تواند باعث تعریق و گرگرفتگی شود. گرگرفتگی میتواند خفیف یا شدید باشد و خواب و فعالیت های روزانه را مختل کند.

2. تعریق شبانه:

تعریق شبانه، گرگرفتگی است که در هنگام خواب رخ میدهد و میتواند باعث خیس شدن ملحفه ها و اختلال در خواب شود.

3. خشکی واژن:

کاهش سطح استروژن می تواند باعث خشکی واژن شود که می تواند باعث ناراحتی در حین مقاربت شود و خطر عفونت واژن را افزایش دهد.

4. تغییرات خلقی:

یائسگی می تواند باعث تغییرات خلقی شود، از جمله تحریک پذیری، اضطراب و افسردگی.

5. اختلالات خواب:

یائسگی می تواند باعث اختلالات خواب، از جمله بی خوابی و بیدار شدن مکرر در طول شب شود.

6. اختلال عملکرد جنسی:

یائسگی می تواند باعث اختلال در عملکرد جنسی، از جمله کاهش میل جنسی، مشکل در رسیدن به ارگاسم و درد در حین مقاربت شود.

 

علل یائسگی:

یائسگی یک فرآیند بیولوژیکی طبیعی است که در نتیجه افزایش سن رخ می دهد. با افزایش سن زنان، تخمدان ها استروژن کمتری تولید می کنند و در نهایت تولید تخمک را متوقف می کنند. عوامل دیگری که می توانند باعث یائسگی شوند عبارت هستند از:

1. هیسترکتومی:

اگر زنی رحم و تخمدان های خود را برداشته باشد، بدون در نظر گرفتن سن، بلافاصله یائسگی را تجربه می کند.

2. شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی:

این درمان‌ها می‌توانند به تخمدان‌ها آسیب بزنند و یائسگی را زودتر از حد انتظار رخ دهد.

3. نارسایی زودرس تخمدان:

این وضعیت زمانی رخ می دهد که تخمدان ها قبل از 40 سالگی از کار می افتند و باعث یائسگی زودرس می شوند.

 

گزینه های درمانی برای یائسگی:

در حالی که یائسگی یک فرآیند طبیعی است که نمی توان از آن پیشگیری کرد، چندین گزینه درمانی وجود دارد که می تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. برخی از رایج ترین گزینه های درمانی برای یائسگی عبارت هستند از:

1. درمان جایگزینی هورمون (HRT) :

HRT شامل مصرف استروژن و/یا پروژسترون برای جایگزینی هورمون هایی است که بدن دیگر تولید نمی کند. HRT میتواند علائمی مانند گرگرفتگی، خشکی واژن و تغییرات خلقی را تسکین دهد. با این حال، HRT برای همه زنان مناسب نیست و می تواند خطر برخی از نگرانی های سلامتی مانند لخته شدن خون و سرطان سینه را افزایش دهد.

2. داروهای غیر هورمونی:

داروهای غیر هورمونی، مانند مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و گاباپنتین، میتوانند برای تسکین علائمی مانند گرگرفتگی و تغییرات خلقی استفاده شوند.

3. استروژن درمانی واژن:

استروژن درمانی واژن شامل اعمال استروژن به طور مستقیم به ناحیه واژن برای تسکین علائمی مانند خشکی واژن و ناراحتی در حین مقاربت است.

4. تغییر سبک زندگی:

تغییرات سبک زندگی، مانند ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و مدیریت استرس، می تواند به بهبود سلامت کلی و کاهش علائم یائسگی کمک کند.

5. درمان های جایگزین:

درمان های جایگزین، مانند طب سوزنی و مکمل های گیاهی، ممکن است به کاهش علائم یائسگی برای برخی از زنان کمک کند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تعیین اثربخشی و ایمنی آنها مورد نیاز است.

 

خطرات درمان جایگزینی هورمون چیست؟

درمان جایگزین هورمونی (HRT)  یک درمان پزشکی است که شامل مکمل کردن بدن با هورمون‌ها، معمولاً استروژن و/یا پروژسترون، برای کاهش یا مدیریت علائم مرتبط با یائسگی یا سایر عدم تعادل‌های هورمونی است. در حالی که HRT میتواند یک گزینه درمانی موثر برای بسیاری از زنان باشد، خطرات بالقوه مرتبط با این نوع درمان نیز وجود دارد.

برخی از خطرات بالقوه HRT عبارت هستند از:

1. افزایش خطر لخته شدن خون:

HRT با افزایش خطر لخته شدن خون همراه است که می تواند منجر به عوارض جدی سلامتی مانند سکته مغزی یا آمبولی ریه شود.

2. افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه:

مطالعات نشان دادند که استفاده طولانی مدت از HRT میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان افزایش دهد.

3. افزایش خطر بیماری قلبی:

برخی از مطالعات نشان داده اند که HRT ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد، به ویژه در زنانی که این درمان را در اواخر زندگی شروع میکنند.

4. افزایش خطر سکته مغزی:

HRT با افزایش خطر سکته مغزی، به ویژه در زنانی که سایر عوامل خطر سکته را دارند، مرتبط است.

5. افزایش خطر بیماری کیسه صفرا:

HRT با افزایش خطر بیماری کیسه صفرا مرتبط است که می تواند باعث درد شکم و سایر علائم شود.

6. سایر عوارض:

HRT همچنین می تواند عوارض جانبی دیگری مانند نفخ، حساس شدن سینه ها، سردرد و تغییرات خلقی ایجاد کند.

توجه به این نکته مهم است که خطرات HRT بسته به سابقه سلامت فردی زن و سایر عوامل مانند نوع هورمون های مورد استفاده و مدت زمان درمان می تواند متفاوت باشد.

زنانی که HRT را در نظر می گیرند باید در مورد خطرات و مزایای بالقوه با دکتر زنان صحبت کنند تا تعیین کنند که آیا این گزینه درمانی برای آنها مناسب است یا خیر.

 

مروری بر یائسگی: علائم، علل و گزینه های درمانی

یائسگی یک فرآیند بیولوژیکی طبیعی است که نشان دهنده پایان سال های باروری زنان است. در حالی که یائسگی بخشی طبیعی از پیری است، می تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم و نگرانی های سلامتی شود. خوشبختانه، چندین گزینه درمانی برای مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی وجود دارد، از جمله درمان جایگزینی هورمونی، داروهای غیر هورمونی، استروژن درمانی واژن، تغییر شیوه زندگی و درمان های جایگزین.

زنانی که علائم یائسگی را تجربه می کنند باید گزینه های خود را با پزشک خود در میان بگذارند.

زنان میتوانند از طریق مشورت با یک متخصص زنان با مدیریت صحیح، با حداقل اختلال در زندگی روزمره خود یائسگی را پشت سر بگذارند و به رشد خود ادامه دهند.

 

منبع: وبسایت دکتر مائده احمدی