منابع پایان نامه درباره توسعه شهر، بافت فرسوده، راهبرد مناسب، مشارکت مردم

ز همکاری و هماهنگی این نهادها را به همراه خواهد داشت.
هدف از این پژوهش بررسی الزامات تحقق‏پذیری طرح ساماندهی بافت فرسوده مرکزی شهر کرمانشاه می‏باشد.
– بررسی عوامل موثر در تحقق‏پذیری طرح ساماندهی بافت مرکزی فرسوده شهر کرمانشاه
– تجمیع نظر کارشناسان طرح‎های ساماندهی در جهت تحقق‏پذیری طرح
– پیشنهاد راهبردهایی در جهت تحقق‏پذیری طرح‎های توسعه شهری در بافت‏های فرسوده

۱-۵- مرور ادبیات و سوابق پژوهش
بسیاری از اندیشمندان شهرسازی و برنامه‏ریزی شهری در توجه به این موضوع به این نتیجه رسیدهاند که لازم است تا در نظریه‌های شهرسازی تحولی صورت گیرد. در این زمینه به ایده‌های پیترهال می‏توان اشاره نمود “اهمیت نظارت و بازنگری در برنامه‏ها در توجه به اجرا حاصل می‏شود”. تبدیل ایده به عمل جز با برنامه‏ریزی و سازماندهی و توجه به اصول و مبانی اجرایی امکان‏پذیر نیست. به این لحاظ اجرا همانند پی و مبنای هر طرحی است که از ایده بر روی کاغذ نقش میبندد (جمهیری و همکاران، ۱۳۸۷: ۸۸). ضرورت تهیه طرح ویژه نوسازی در بافت‏های فرسوده شهری در برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور و تأکید بر ارزیابی و تصویب آنها خارج از نوبت، خاطر نشان شده و در برنامه پنجم توسعه نیز اولویت‏بندی این طرح‎ها مورد توجه قرار گرفته شده است. نوسازی بافت های فرسوده نیازمند بستر مناسب قانونی، حقوقی و اجرایی لازم است. یکی از مهم ترین علل عدم نوسازی بافت های فرسوده، فقدان طرح‎هایی بوده که بتواند این بستر قانونی و اجرایی لازم را فراهم سازد. چنین طرحی در قالب طرح ویژه نوسازی بافت فرسوده، ساز‏ وکارهای مدیریتی و اجرایی خاص خود را می طلبد. طرح ویژه نوسازی بافت فرسوده در چارچوب طرح‎های بالادست و به صورت فرایندی و با حضور و مشارکت مردم تهیه می‏شود. این طرح سهم بخش دولتی، عمومی و مردم را در نوسازی بافت فرسوده مشخص می‏کند. فرایند براساس مطالعات و تجربه های به دست آمده در طول اجرای طرح تدوین می شود. به این ترتیب به طور مستمر، روندها و اقدامات مورد ارزیابی قرار می‏گیرد و با شناخت عوامل اصلی و تأثیرگذار در نوسازی، موجبات تحقق‏پذیری طرح را فراهم می‏سازد (شفیعی دستجردی،۱۳۹۲: ۹۹).
جدول (۱-۱): پیشینه پؤوهش
محقق
عنوان
نتیجه گیری
لالهپور ، منیژه؛ سرور، حسین (۱۳۸۷)
بررسی نظام برنامهریزی و مدیریت بافت‏های فرسودهی شهری با تاکید بر رویکرد مشارکتی
موفقیت طرح‎ها و برنامه‏های مداخله در بافت‏های فرسوده شهری در گرو تحقق یک برنامهریزی و مدیریت مشارکتی است و اشاره میکند که ساختار برنامهریزی و مدیریت کشورمان، با مانعی در این ارتباط مواجه است که ناشی از سیستم برنامهریزی و مدیریت متمرکز در کشور میباشد.
پوراحمد و همکارن (۱۳۸۵)
آسیب شناسی طرح‎های توسعه شهری در کشور
توسعه ناموزون شهرهای کشور را نتیجه طرح‎های توسعه شهری می داند و بر این اساس آسیب شناسی طرح‎های توسعه شهری در جهت شناخت نارسایی ها و اصلاح آنها را بررسی کرده است.

منصوری، سید امیر و علی خانی (۱۳۸۷)
طرح ویژ نوسازی بافت های فرسوده
واکنش سنتی طرح‎های جامع و به تبع آن طرح‎های تفصیلی به بافت های فرسوده را، نادیده انگاشتن آن تلقی کرده و تهیه طرح ویژه نوسازی را برای بافت های فرسوده ضروری دانسته اند.

عندلیب(۱۳۸۹)
اصول نوسازی شهری
به ارائه اصول و مبانی نوسازی شهری و آسیب شناسی اقدامات گذشته در ایران، طرح‎های جامع و تفصیلی را در زمینه نوسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد می داند و بر ضرورت تهیه طرح ویژه نوسازی بافت فرسوده در چارچوب طرح‎های بالادست و به صورت فرایندی، با حضور و مشارکت مردم تأکید می کند.
بهزادفر (۱۳۸۸)
طرح‎ها و برنامه های شهرسازی
ارائه مفاهیم پایه به بررسی روش مطالعه و انجام طرح‎های جامع و تفصیلی پرداخته و با اشاره به انجام چهار پژوهش در این زمینه، این طرح‎ها را ناکارآمد و تحقق ناپذیر می‏داند. وی واقع نگری و انعطاف‏پذیری در نحوه رویکرد به تعیین اهداف و ارزیابی امکانات اجرایی را از عوامل موثر در تحقق‏پذیری این طرح‎ها محسوب کرده است.
علی شماعی و احمد پور احمد (۱۳۸۴)
بهسازی و نوسازی شهری از دیدگاه علم جغرافیا
به سیاست ها و برنامه های عمرانی شهری و آثار و شواهد موجود، سابقه روند بهسازی، نوسازی و بازسازی شهری را بررسی کرده اند. که هدف آن بررسی و ارزیابی سیاست ها، اهداف و برنامه های اجرای عمران شهری به ویژه در بافت قدیم شهر پرداخته شده است.
جمهیری و همکاران (۱۳۸۷)
نظام اجرایی حلقه مفقوده برنامه های شهری در ایران
به موضوع اجرا به عنوان مانع تحقق طرح‎های توسعه شهری و نبودن نظام کارآمد برای اجرای طرح‎های توسعه شهری پرداخته است.
آقا صفری و همکارن (۱۳۸۹)
بررسی نوسازی و بافت فرسوده محله شهید خوب بخت (تهران)
عنوان به راهبردهای بهسازی و نوسازی در بافت فرسوده محله شهید خوب بخت با استفاده از مدل SWOT را بررسی کرده است. که به تحلیل مشکلات نوسازی بافت فرسوده و تحلیل امکانات و قابلیت های نوسازی بافت فرسوده پرداخته است.

حبیبی و همکاران (۱۳۸۶)
بهسازی و نوسازی بافت‏های کهن شهری
بهسازی، سازماندهی و احیای فضای شهری وابسته به شناسایی پتانسیلها و محدودیتها و تعیین استراتژی مطلوب توسعه راهبردی- ساختاری در راستای شاخص‏های متنوع کاربردی، اجتماعی، اقتصادی میباشد.

شفیعی دستجردی (۱۳۹۲)
نوسازی
بافت های فرسوده و ضرورت تغییر نگرش (نمونه موردی: اصفهان)
به بررسی طرح‎های توسعه شهری در ایران و مقایسه آن با طرح‎های توسعه شهری کشورهای توسعه یافته پرداخته شده است. که چهار موضوع شامل «ظرفیت سازی و سرمایه اجتماعی»، «مفهوم فرایند در تهیه و اجرای طرح‎های توسعه شهری»، «مدیران شهری و تحقق‏پذیری طرح‎های توسعه شهری» و « انجام مطالعات و تهیه طرح‎های ویژه نوسازی» جهت برون رفت از وضعیت فعلی و در راستای تحقق‏پذیری طرح‎های توسعه شهری تأکید شده است. نتایج پژوهش نشان داد، ظرفیتسازی و توجه به سرمایههای اجتماعی، نگرش فرایندی به طرح‎های توسعه شهری و مدیریت واحد شهری در زمینه بافت‏های فرسوده از عوامل موثر در تحقق‏پذیری طرح‎های توسعه شهری و نوسازی بافت‏های فرسوده است.

حسین زاده دلیر و همکاران (۱۳۸۷) در پژوهشی تحت عنوان « طرح‎های شهری ایران از قلمرو تهیه تا واقعیت آن در اجرا (طرح جامع تبریز)»، در نوشتار حاضر با فرض اینکه ناهماهنگی سازمانهای موثر در امور خدمات شهری، نحوه تهیه و اجرای طرح‎ها و نبود منابع مالی به همراه عدم وجود نیروی تخصصی در ناکارآمدی این طرح‎ها موثر بوده است، با تکیه بر مطالعات میدانی، اسنادی و کتابخانهای پیرامون موضوع بحث نموده است. نتایج بیانگر نبود مدیریت واحد شهری، کیفیت مطالعات و برآورد مهندسین مشاور و ناتوانی شهرداریها در ناکارآمدی طرح‎ها موثر بوده است.
سید علی صفوی (۱۳۹۰) در مقاله ای تحت عنوان « بررسی جایگاه مدیریت عمران شهری در تحقق طراحی شهری مطلوب (برنامه های توسعه و عمران در تهران)»، به بررسی مهمترین جلوه‏های عدم تحقق طرح‎های توسعه شهری چون؛ ضعف کیفیت اجرا، زمان طولانی اجرا یا حتی اجرا نشدن طرح‎ها، ضعف مدیریت تهیه طرح‎ها (نیازسنجی و تعریف پروژه ها، هدایت و نظارت بر پروژه‏ها و غیره) و در بسیاری از موارد تهیه طرح‎های موازی و یا متفاوت بودن طرح اجرا شده از طرح تهیه شده اشاره کرده است.
عزیزی و شهاب (۱۳۹۱) در مقاله ای تحت عنوان « کاربرد انتقال حقوق توسعه (TDR) به عنوان سازوکار تحقق‏پذیری طرح‎های توسعه شهری (کاشان)، به بررسی طرح‎های توسعه شهری که در ایران، دارای کارایی و کارکرد مناسب و مورد انتظار مدیران شهری، کارشناسان و مردم نیستند. از جمله دلایل اصلی عدم موفقیت این طرح‎ها را می‏توان مقابله آنها با حقوق مالکیت دانست.
عباس زادگان و بدری (۱۳۹۲)، در مقاله‏ای تحت عنوان « شیوه‏ی تحلیل فنی – اقتصادی و راهبردی طرح‎های عمران شهری»، به بررسی یک نمونه عینی، شیوه تحلیل فنی- اقتصادی و هدایت طرح‎های عمران شهری را تشریح کند. که به تحلیل برنامه اجرایی و تحلیل اقتصادی طرح پرداخته است. تحقق‏پذیری، امکان‏پذیری و واقع گرایی طرح، برنامه‏ریزی مشارکتی و مشارکت‏پذیری طرح، سیاستهای انگیزش مشارکت نهادها و دستگاههای ذی مدخل، نحوه بازنگری و به روزرسانی طرح و نحوه نظارت بر اجرای طرح را مورد مطالعه قرار داده است.
علی اکبری و همکاران (۱۳۹۲)، در مقاله ای تحت عنوان « بررسی روش شناسی طرح‎های توسعه شهری در ایران»، به بررسی چارچوب نظری و محتوایی طرح‎های توسعه شهری پرداخته شده است. این مقاله با بهره گیری از روش کیفی و شیوه تحلیل محتوا (اسنادی) نشان می دهد طرح‎های توسعه شهری در ایران براساس روش شناسی پوزیتویستی (اثبات گرایی) تهیه می‏شوند که الگوی طرح‎های توسعه شهری جامع- تفصیلی است، یک مدل خطی است که از شناخت شروع شده و بعد از انجام استنتاج به ارائه طرح ختم می شود. طرح‎های تهیه شده با این روش عمدتاً تحقق نیافته و لذا در این خصوص باید مطالعات لازم انجام تا ضمن شناخت آسیب‏های این روش شناسی، تغییرات لازم برای رفع آسیب‏ها و افزایش تحقق‏پذیری طرح‎های توسعه شهری ایجاد شود. رویکرد پیشنهادی آن، تلفیقی از رویکردهای شناخته شده و پیشنهادی و مبتنی بر طراحی دقیق شبکه معابر شهری، جانمایی قطعی کاربری های فضای سبز و آموزشی با عملکرد محله ای؛ پهنه‏بندی سایر کاربریها به ویژه با عملکرد فرامحله ای و تهیه طرح‎های موضعی و موضوعی به ترتیب برای بافت‏های ویژه و موضوعات خاص و یا نیازمند جامع‏نگری است.
فیلیپ برک و همکاران۹(۲۰۰۶)، در مقاله ای تحت عنوان «چه چیز سبب موفقیت در اجرای طرح می شود؟ ارزیابی طرح‎های محلی و تجربیات اجرا در نیوزیلند»، ترجمه مهدی عباس زاده به بررسی عوامل موثر در شکست طرح‎ها برای دستیابی به اهداف‏شان در نیوزیلند پرداخته شده است. نتایج شیوه‏های اجرای طرح‎ها از سوی مراجع برنامه‏ریزی، ظرفیت مراجع و متقاضیان مجوز برای دستیابی به موفقیت را مورد بررسی قرار داده است.

۱-۶- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق
در حالی که فعالیت‏های شمار زیادی از پژوهشگران در حوزه‏های علوم سیاسی، مدیریت عمومی و علم مدیریت، صرف پژوهش مقوله اجرا شده، اما در زمینه بررسی فرایند اجرا در ارتباط با حوزه برنامه‏ریزی، یک خلاء عجیب وجود داشته است.. پژوهش حاضر به لحاظ چند وجهی بودن مسائل مورد نظر در تحقق‏پذیری طرح‎های توسعه شهری در بهسازی و نوسازی بافت‏های فرسوده و نگاه سیستماتیک به آنها دارای نوآوری است.

۱-۷- نام بهره‏وران (سازمان‏ها، صنایع و یا گروه ذینفعان)
موسسات آموزش عالی و دانشجویان و پژوهشگران علاقمند به موضوع مذکور در رشته‏های برنامه‏ریزی شهری، شهرسازی، طراحی شهری، جامعه شناسی و رشته های دیگر.
– سازمان عمران و بهسازی شهری
– مهندسین مشاور
– اداره راه و شهرسازی– استانداری
– شهرداری
– سازمان میراث فرهنگی و گردشگری