دانشگاهی در بعد توانمندسازی روان‌شناختی واقع گردد به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ روش اجراء با توجه به اینکه این پژوهش به گردآوری اطلاعات درباره واقعیت‌ها می‌پردازد و نتایج بدست آمده را به صورت کمی‌نشان می‌دهد و همچنین به سنجش ارتباط بین دو متغیر می‌پردازد، یک تحقیق توصیفی – تحلیلی و با روش پیمایشی محسوب می‏شود.
۳-۳. جامعه پژوهش و روش نمونه گیری
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کتابداران کتابخانه‏های مرکزی دانشگاهی دولتی شهر تهران در سال ۱۳۹۲می‏باشند که شامل ۱۰۹ کتابدار بود و روش نمونه گیری به صورت سرشماری انجام شد و در مجموع ۱۰۹ پرسشنامه نیز عودت داده شد. با بررسی‌های انجام شده در سایت وزارت علوم مشخص گردید که در مجموع ۱۶ دانشگاه دولتی در شهر تهران موجود می‏باشد که شامل دانشگاه‌های ذیل می‏گردد:

تهران، خواجه نصیرالدین طوسی، خوارزمی، شاهد، شهید بهشتی، شهید عباسپور، صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، علامه طباطبایی، علم و صنعت ایران، علوم اقتصادی، هنر، الزهرا، تربیت مدرس، تربیت دبیر شهید رجایی و امام صادق(ع) .

۳-۴٫ ابزارگردآوری داده‌ها
در این تحقیق از دو نوع پرسشنامه استاندارد استفاده شد. پرسشنامه اول شامل پرسشنامه استاندارد اسپریتزر و میشرا جهت سنجش وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران و پرسشنامه دوم پرسشنامه استاندارد وتن و کمرون جهت سنجش وضعیت عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی می‏پردازد.
در پرسشنامه اول که جهت سنجش وضعیت توانمندسازی روانشناختی کتابداران مورد استفاده قرار می‏گیرد، در بعد احساس شایستگی ۳ سوال، بعد احساس موثر بودن ۳ سوال، بعد معنی‏دار بودن ۳ سوال و بعد اعتماد نیز ۳ سوال مطرح شد.
در پرسشنامه دوم(وتن و کمرون) جهت سنجش عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی در بعد داشتن اهداف روشن ۳ سوال، نظام پاداش‏دهی ۳ سوال، دسترسی به منابع ۳ سوال، ساختار سازمانی ۲ سوال(شرایط سازمانی)- در بعد فراهم نمودن اطلاعات ۳ سوال، تفویض اختیار۱ سوال، دادن استقلال ۲ سوال، مدیریت مشارکتی ۶ سوال و تشکیل گروه ۳ سوال(راهبردهای مدیریتی)، در بعد الگوسازی ۳ سوال، حمایت‏های کلامی‌و اجتماعی ۳ سوال و برانگیختگی هیجانی ۳ سوال(منابع خودکارآمدی) مطرح شد.
گویه‌های پرسشنامه با بهره گرفتن از طیف ۷ درجه‏ای لیکرت سنجیده شد که با بهره گرفتن از نظر اساتید و کارشناسان آمار برای گویاتر شدن نتایج، تنها در نمایش نمودارها طیف ۷ درجه‏ای لیکرت به طیف ۵ درجه‏ای ادغام شد. سپس در تحلیل نهایی میانگین هر مقیاس با نمره گذاری ذیل سنجیده شده و وضعیت هر عامل مشخص شد. این نمره گذاری به این صورت می‏باشد:
از گزینه ۱-۲:بسیار نامطلوب(خیلی کم). از گزینه ۲-۳: نامطلوب(کم). از گزینه ۳-۴: متوسط رو به پایین. از گزینه ۴-۵: متوسط رو به بالا. از گزینه ۵-۶: مطلوب(زیاد) و از گزینه ۶-۷: بسیار مطلوب(بسیار زیاد).

۳-۵٫ روایی یااعتبار
مفهوم روایی اشاره به دقت ابزار اندازه‏گیری دارد و به این سوال پاسخ می‏دهد که ابزار اندازه‏گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می‌سنجد (اشرفی ریزی و کاظم پور،۱۳۸۷).
با توجه به استاندارد بودن هر دو پرسشنامه، باز هم از نظر خبرگان مربوطه استفاده به عمل آمد و پرسشنامه‌ها توسط آنها مورد بررسی قرار گرفت و نظرات اصلاحی آنها در مورد ارتباط گویه‌ها با متغیرها، رابطه محتوایی گویه‌ها با همدیگر، واضح بودن و شکل ظاهری آنان، منطقی بودن و چیدمان آن‌ها در پرسشنامه‌ها اعمال شد.

۳-۶٫ پایایی یااعتماد
برای برآورد ضریب پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ابتدا آلفای کرونباخ گویه‌های زیرمجموعه هر متغیر محاسبه سپس ضریب پایایی کل بدست آمد که در جدول ۳-۱ به آن اشاره شده است.

جدول (۳-۱). آلفای کرونباخ مقیاس‌ها
پرسشنامه مقیاس‌ها ضریب آلفا کرونباخ

توانمندسازی روان‌شناختی
معنی‏دار بودن
شایستگی
اعتماد
موثر بودن ۰٫۹
۰،۶
۰،۸۸
۰،۸۴
توانمندسازی روان‌شناختی کل ۰،۸۱
عوامل موثر بر توانمندسازی
روان‌شناختی ۱٫راهبردهای مدیریتی
– تفویض اختیار
– تشکیل گروه
– استقلال
– مدیریت مشارکتی
-فراهم نمودن اطلاعات
۲٫عوامل سازمانی
-دسترسی به منابع
– ساختار سازمانی
– اهداف
– نظام پاداش‏دهی
۳٫منابع خودکارآمدی
– الگو سازی
– برانگیختگی هیجانی
– حمایت‏های کلامی‌و اجتماعی ۰،۹
۰،۸۷
۰،۹
۰،۹
۰،۹۳
۰،۹۳
۰،۸۲
۰،۹۱
۰٫۵۱
۰،۹۲
۰،۹۲
۰،۹۲
۰،۹۲
۰،۹۲
۰،۹۲
کل ۰،۸۸

همانطور که در جدول ۳-۱ مشاهده می‏شود نتایج نشان از پایایی بالای مقیاس‌ها دارد.
۳-۷٫ روش تجزیه وتحلیل داده‌ها
در این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‏آوری شده حاصل از پرسشنامه‌ها، از تکنیک‌های مناسب آمار توصیفی در قالب جداول و نمودارها برای بررسی وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران و آمار استنباطی شامل آزمون ضریب همبستگی پیرسون ، برای بررسی رابطه عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران و آزمون تحلیل واریانس پیرامون میزان توانمندسازی روان‌شناختی بر حسب تحصیلات و آزمون T.test برای مقایسه دوگروه مرد و زن درباره وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی (با بهره گرفتن از نرم افزارهای SPSS و EXCEL) جهت پاسخ گویی به سوالات استفاده شده است.
شایان ذکر است که از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، برای تعیین رابطه بین دو متغیر کمی، آزمون T.test برای مقایسه میانگین دو گروه و آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین چندین گروه استفاده می‏شود (حامدی شهرکی و امیرخیزی، ۱۱۶:۱۳۹۱).

۳-۸٫ شیوه انجام پژوهش
در انجام این پژوهش که به بررسی وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران پرداخته شد، ابتدا با مطالعه منابع اینترنتی و کتابخانه‏ای گوناگون در رابطه با توانمندسازی، با توجه به اهمیت این مبحث و با مشورت اساتید محترم تصمیم گرفته شد تا موضوع پایان نامه در رابطه با این مبحث و در رابطه با کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی با توجه به اهمیت این کتابخانه‏ها از بعد خدمت رسانی اطلاعاتی در کشور انتخاب شود. در رابطه با جامعه پژوهش نیز پرسشنامه‌های تحقیق به کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی دولتی شهر تهران که اطلاعات آنها قبلا از سایت وزارت علوم و تحقیقات و فناوری اخذ شده بود و در مجموع ۱۶ دانشگاه و ۱۰۹ کتابدار بودند، پس از اطمینان از روایی و پایایی آنها توزیع گردیدند و در مجموع ۱۰۹ پرسشنامه عودت داده شد. سپس با بهره گرفتن از متخصص آمار داده‌ها با بهره گرفتن از آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل گردیدند. لازم به ذکر است با توجه به تعداد نسبتا زیاد دانشگاه‌ها و پراکندگی فاصله‏ای آنها بالطبع بر مشکلات این پژوهش نیز افزود. همچنین در رابطه با مطالعه و انتخاب منابع، به پایگاه‌های اینترنتی از جمله نورمگز، مگیران، سایت کتابخانه ملی ایران و منابع کتابخانه‏ای گوناگون رجوع گردید و البته گاه نیز به دلیل سرعت پایین اینترنت و مسائلی دیگر در انتخاب منابع مشکلاتی پیش می‌آمد. همچنین در مجموع همکاری سخت برخی از دانشگاه‌ها برای پخش پرسشنامه و زمانبر بودن این پژوهش و گاه وضعیت نامناسب شرایط جوی از مشکلات این پژوهش بود.

فصل چهارم
یافته‌های پژوهش

۴-۱٫ مقدمه
در این فصل سعی می‏شود با بهره‏گیری از تکنیک‌های مناسب آمار توصیفی و استنباطی، فرضیه‌ها و سوالات پژوهش را با توجه به داده‌های جمع‏آوری شده توسط پرسشنامه مورد آزمون قرار دهیم. داده‌های جمع‏آوری شده به منظور تجزیه و تحلیل و نتیجه‏گیری می‌بایست در قالب آزمون‌های آماری به اطلاعات ارزشمندی تبدیل گردند تا بتوان با بهره گرفتن از تعبیر و تفسیر آنها به نتایج مورد نظر دست پیدا نمود.

 

در این فصل بر اساس آزمونهای آماری به تحلیل داده‌های گردآوری شده پرداخته شده است. بنابراین در تحقیق حاضر ابتدا آمار توصیفی و سپس نتایج آزمونهای آماری به کمک آمار پارامتریک مورد بررسی قرار می‏گیرد و در نهایت به بررسی وضعیت توانمندسازی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران در بعد روان‏شناختی آن از دیدگاه آنان می‏پردازیم.

۴-۲. ویژگی‏های جمعیت شناختی پژوهش
۴-۲-۱٫جنسیت
جدول (۴-۱) اطلاعات مربوط به جنسیت کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران را نشان می‏دهد.
جدول(۴-۱): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت
جنسیت فراوانی درصد
مرد ۳۷ ۳۳٫۹
زن ۷۲ ۶۶٫۱
کل ۱۰۹ ۱۰۰٫۰
داده‌ها نشان می‏دهد که بیشترین درصد پاسخگویان ۶۶٫۱% (۷۲ نفر) جنسیت خود را زن، و کمترین درصد پاسخگویان ۳۳٫۹ % (۳۷نفر) نیز جنسیت خود را مرد گزارش کرده‏اند.
۴-۲-۲٫سطح تحصیلات
جدول (۴-۲) اطلاعات مربوط به سطح تحصیلات کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران را نشان می‏دهد.
جدول(۴-۲): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات
تحصیلات فراوانی درصد
فوق دیپلم ۱۴ ۱۲٫۸
لیسانس ۶۰ ۵۵٫۰
ارشد ۳۵ ۳۲٫۱
کل ۱۰۹ ۱۰۰٫۰

داده‌ها نشان می‏دهد که ۱۲٫۸%(۱۴ نفر) فوق دیپلم، ۵۵٫۰۰% (۶۰نفر) لیسانس و ۳۲٫۱% (۳۵ نفر) کارشناسی ارشد می‏باشند.
۴-۲-۳٫دانشگاه محل فعالیت

جدول (۴-۳) اطلاعات مربوط به توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب دانشگاه محل فعالیت آنان را نشان می‏دهد.
جدول (۴-۳) توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب دانشگاه محل فعالیت

نام دانشگاه فراوانی درصد
تهران ۲۲ ۲۰٫۱۸
صنعتی امیرکبیر ۹ ۸٫۲۵
صنعتی شریف ۱۰ ۹٫۱۷
علم و صنعت ۵ ۴٫۵۸
خواجه نصیرالدین طوسی ۵ ۴٫۵۸
شاهد ۱۴ ۱۲٫۸۴
تربیت دبیر شهید رجایی ۶ ۵٫۵۰
امام صادق (ع) ۶ ۵٫۵۰
علامه طباطبایی ۷ ۶٫۴۲
علوم اقتصادی ۲ ۱٫۸۳
هنر ۳ ۲٫۷۵
الزهرا(س) ۴ ۳٫۶۶
شهید عباسپور ۳ ۲٫۷۵